Rutas de sendeirismo en Cartelle

Ruta do río gato

SINALIZADA: Sí.
DISTANCIA: 6 Km. 700 m.
CIRCULAR: Sí.
DIFICULTADE: Alta.
Márcanse as coordenadas de inicio: N 42º 14′ 20” – N 08º 04′ 51”.

DESCRIPCIÓN: O río Gato discorre por Cartelle por un estreito e profundo canón antes da súa confluencia co río Arnoia. En todo o seu percorrido poderemos ver varias mostras de muíños de auga dispostos sobre a súa beira. Pero hai un lugar que nos chamará a atención sobre maneira. A este lugar accédese pola senda do Río Gato e tan só é accesible a pé. Despois de atravesar o estreito carreiro coñecido como "Mal Paso", descenderemos ata a beira do Gato. Nesta baixada xa poderemos apreciar numerosos socalcos abandonados e sen uso, froito dunha gran actividade outrora nas plantacións de viño e millo.

Debemos ter en conta que este lugar está completamente apartado da civilización e o seu acceso é moi difícil e dificultoso polo que debemos pensar que este recuncho pertencía oculto aos ollos dalgúns. Un dos motivos deste ocultamento era a ruta de contrabandistas que por este punto pasaba e que se dirixía a Portugal. É probable que os usuarios destes muíños tivesen case todo o necesario para pasar longas tempadas neste lugar e así permanecer sen ser vistos.

No río veremos dous muíños chamados de Hermenegildo e Dous Herdeiros. Xunto aos muíños existe unha gran pedra que cruza o río e que era utilizada para o paso cara a Ou Montouto.

Uns metros máis arriba poderemos deleitarnos coa Fervenza do Río Gato que cando o río leva auga convértese nun bo espectáculo.

Ruta do Santo

SINALIZADA: Sí.
DISTANCIA: 4 Km.
CIRCULAR: Non.
DESCRIPCIÓN: Nesta contorna de auga, pedra e terra transcorre a Ruta de O Santo, que seguindo a marxe dereita do río Arnoia desemboca na capela dedicada a San Bartolomeu, onde se celebra unha romaría cada 24 de agosto.

A zona da ermida está rodeada de carballos centenarios que forman unha fermosa carballeira.

Os motivos pintados nesta natureza son diversos. Desde cervos a tigres a ollos que observan ou esferas que todo o envolven, a intervención artística de Pepe Álvarez, o pintor de Cartelle que encheu de cor a área recreativa da Pontenova fai máis de dez anos -con pintura ecolóxica e con consentimento do Concello de Cartelle- engade intensidade a unha contorna perfilada pola paz vexetal e o arrullo permanente da auga. Unha exposición ao aire libre que segue o que foi un antigo itinerario de pescadores e penétrase -partindo da extremo da área recreativa, onde hai unha zona de baño e numerosas mesas á sombra dunha gran carballeira- nunha paisaxe no que carballos, castiñeiros, avellanos e bidueiros vanse reflectindo nas augas do Arnoia e saen ao encontro do camiñante, ademais de pezas de etnografía en forma de pontes e muíños. Entre densas arboledas chégase á zona da Barca, onde hai un pequeno embarcadoiro e unha zona de baño.

A capela, punto final do traxecto, está situada no que foi un antigo castro envolto por un fermoso contorno. O 24 de agosto, día da romaría, os veciños de Vilar de Vacas levan en procesión ao santo desde a igrexa parroquial ata a ermida